Theo báo cáo của các đơn vị cung cấp và thảo luận tại buổi làm việc cho thấy:
Tình hình các vụ án dân sự về đất đai trên địa bàn thành phố Bắc Kạn diễn biến khá phức tạp, số lượng các vụ án ngày càng tăng, một số vụ phải giải quyết kéo dài. Từ ngày 01/01/2013 đến ngày 31/3/2015, Tòa án nhân dân Thành phố (gọi tắt là TANDTP) đã thụ lý, giải quyết 17 vụ việc dân sự về đất đai (gồm 03 vụ tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất; 14 vụ tranh chấp quyền sử dụng đất). Đã giải quyết 12/17 vụ, trong đó công nhận sự thoả thuận của các đương sự 02 vụ; xét xử 04 vụ, đình chỉ giải quyết 06 vụ (do người khởi kiện rút đơn và hết thời hiệu khởi kiện); còn 05 vụ việc đang giải quyết.
Việc chuyển giao các bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của TANDTP cho Chi cục Thi hành án dân sự thành phố đảm bảo đầy đủ 100% và đúng thời hạn luật định. Công tác phối hợp với chính quyền địa phương, các cơ quan chức năng liên quan để tiến hành xác minh, thu thập chứng cứ phục vụ quá trình giải quyết các vụ án tương đối chặt chẽ, tuy nhiên vẫn còn một số ít các vụ án, hoặc thời điểm cơ quan chức năng chưa đáp ứng kịp thời các yêu cầu của TANDTP trong việc xác minh, thu thập chứng cứ nên có những ảnh hưởng nhất định đến tiến độ giải quyết các vụ việc về đất đai.
Viện kiểm sát nhân dân thành phố (gọi tắt là VKSNDTP) đã thụ lý kiểm sát tổng số 17 vụ , 01 việc dân sự về đất đai (trong đó: Số tồn của năm 2012 chuyển sang 06 vụ; số mới 11 vụ, 01 việc); kiểm sát giải quyết 12 vụ, 01 việc của TANDTP. Số vụ VKSNDTP tham gia phiên tòa là 04 vụ; qua kiểm sát cho thấy việc thụ lý các vụ án dân sự về đất đai đảm bảo đúng thẩm quyền; đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự; việc thu thập chứng cứ và tiến hành các hoạt động tố tụng khác như xác minh, lấy lời khai đương sự, tiến hành hòa giải, ra quyết định đưa vụ án ra xét xử đảm bảo theo quy định của pháp luật. Tại các phiên tòa sơ thẩm, Hội đồng xét xử đã thực hiện đúng các quy định của Bộ luật tố tụng dân sự về phiên tòa sơ thẩm.
Qua công tác kiểm sát, VKSNDTP đã ban hành 01 kháng nghị phúc thẩm đối với 01 bản án do thu thập chứng cứ chưa đầy đủ, tuyên án phí không đúng quy định (TAND cấp phúc thẩm đã xử hủy bản án nói trên, TANDTP đã thụ lý giải quyết lại vụ án, sau đó ra quyết định đình chỉ vụ án do nguyên đơn rút đơn khởi kiện); ngoài ra, VKSND còn phát hiện và báo cáo, VKSND tỉnh đã kháng nghị phúc thẩm đối với 01 bản án của TANDTP do vi phạm về thủ tục tố tụng, tuyên án phí không đúng quy định của pháp luật và vụ án đang được TAND cấp phúc thẩm xem xét giải quyết.
Chi cục thi hành án dân sự thành phố đã lý 02 vụ việc về đất đai, cả 02 vụ việc đều có điều kiện thi hành và đã thi hành xong; việc chuyển giao các bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của TANDTP cho cơ quan thi hành án đều đúng quy định của pháp luật; luôn phối hợp tốt với UBND các xã, phường, các phòng, ban, ngành liên quan trong điều tra xác minh, tổ chức cưỡng chế thi hành án.
Từ thực tiễn hoạt động, các cơ quan tham gia tố tụng trong việc giải quyết các vụ, việc dân sự về đất đai của thành phố đề nghị với cơ quan có thẩm quyền hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật và cơ chế giải quyết các loại tranh chấp về đất đai một cách cụ thể, tránh chồng chéo để kịp thời điều chỉnh những quan hệ tranh chấp phát sinh cho phù hợp; tập trung nâng cao chất lượng công tác quản lý Nhà nước trong lĩnh vực đất đai tại địa phương, nhất là công tác cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; tăng cường tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về đất đai để nâng cao nhận thức cho người dân; cấp ủy, chính quyền địa phương cần chỉ đạo các cấp, các ngành tăng cường hơn nữa công tác phối hợp với TANDTP trong việc giải quyết các vụ án liên quan đến tranh chấp đất đai.
Kết thúc buổi làm việc, đoàn giám sát ghi nhận sự cố gắng, phối hợp công tác giải quyết các vụ việc dân sự về đất đai của TAND, VKSND, Chi cục thi hành án dân sự thành phố và đề nghị trong thời gian tới các đơn vị tiếp tục phát huy ưu điểm, khắc phục những hạn chế, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao./.
