Từ trung tâm thành phố Bắc Kạn đi hết con đường bê tông dẫn vào khu dân cư tổ 11B, phường Đức Xuân, thành phố Bắc Kạn rẽ trái men theo con đường đất khoảng vài chục mét chúng tôi đến với hợp tác xã Đại Thành. Một hợp tác xã nông nghiệp đang hoạt động khá hiệu quả. Với mô hình trồng trồng thâm canh cam quýt. Với quy mô thực hiện 10 ha, hợp tác xã có 07 thành viên tham gia. Hiện tại những diện tích cam, quýt được trồng từ 2011 đến nay bắt đầu cho thu hoạch. Nhờ tuân thủ cách chăm sóc theo quy trình kỹ thuật, quả đều và đẹp, ước tính sản lượng quả năm 2017 đạt khoảng 100 tấn quả. Ông Quách Đăng Hiển – Giám đốc HTX Đại Thành, phường Đức Xuân, thành phố Bắc Kạn nói: Phần lớn những xã viên của hợp tác xã đều đã tham gia mô hình kinh tế hộ nhưng hiệu quả sản xuất chưa cao. Khi tham gia mô hình hợp tác xã các xã viên được hỗ trợ về cây giống, kỹ thuật, cách chăm sóc. Khi quyết định thực hiện thâm canh mô hình này không hề dễ dàng, bởi cây trồng phù hợp với khí hậu thổ nhưỡng nhưng đất xấu phỉa cải tạo nhiều, chủ yếu để cây trồng đạt năng xuất chất lượng hợp tác xã chủ yếu sử dụng phân hữu cơ.
Cũng là hợp tác xã mới thành lập trong lĩnh vực nông nghiệp nhưng hợp tác xã tại thôn Phiêng My, phường Huyền Tụng, thành phố Bắc Kạn chỉ tập trung sản xuất rau các loại áp dụng ứng dụng công nghệ công nghệ cao. Toàn bộ hệ thống nhà lưới được thiết kế phù hợp với diện tích canh tác, mái vòm hở, hệ thống nước tưới nhỏ giọt, và toàn bộ quạt thông gió giúp điều chỉnh, cân bằng nhiệt độ thích hợp khi thời tiết thay đổi đã giúp cây trồng phát triển rất tốt mà không cần sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật, đang hứa hẹn những sản phẩm chất lượng an toàn cho người tiêu dùng.
Hiện nay, sau khi chuyển đổi, tổ chức lại hoạt động theo luật hợp tác xã năm 2012, các HTX nông nghiệp trên địa bàn thành phố Bắc Kạn phát triển khá tốt, đa dạng phong phú về ngành nghề, quy mô và trình độ, đặc biệt là trong cung cấp dịch vụ nông nghiệp tạo nên thế mạnh trong sản xuất nông lâm nghiệp của địa phương. Về kinh tế, các HTX bước đầu hỗ trợ phát triển kinh tế thành viên thông qua việc đáp ứng nhu cầu về sản phẩm, dịch vụ với chất lượng ngày càng tăng giúp giảm chi phí, nâng cao hiệu quả sản xuất và mở rộng quy mô hoạt động của kinh tế thành viên. Ngoài ra HTX còn đóng góp to lớn trong việc tạo việc làm, tăng thu nhập và ổn định đời sống cho nhân dân, nhất là nguồn lao động tại chỗ.
Mô hình trồng thử nghiệm cây cà chua của gia đình ông Nguyễn Bá Quyền, tổ Phiêng My, phường Huyền Tụng, thành phố Bắc Kạn
Qua trao đổi với ông Nông Văn Hữu, Giám dốc Hợp tác xã Đồng Tâm, tổ 1A, phường Đức Xuân, thành phố Bắc Kạn đang hoạt động có hiệu quả trong lĩnh vực chăn nuôi gia cầm chia sẻ: Việc thành lập hợp tác xã là điều kiện để các hộ chăn nuôi có điều kiện phát triển kinh tế tạo thu nhập ổn định cho gia đình. Tuy nhiên, nhiều xã viên của hợp tác xã vẫn khó khăn trong mở rộng quy mô trang trại do thiếu vốn. Theo tính toán của anh Hữu, nếu hợp tác xã Đông Tâm muốn mở rộng quy mô trang trại khoảng 3.000 con gia cầm nuôi lấy trứng, số vốn cần huy động khoảng 01 tỷ đồng.
Để hợp tác xã phát huy tính hiệu quả về lâu dài, thành phố Bắc Kạn tiếp tục nghiên cứu, triển khai các cơ chế chính sách phù hợp với điều kiện của từnh hợp tác xã nhằm đảm bảo hỗ trợ kịp thời về vốn và mở rộng quy mô sản xuất. Sau khi khảo sát thực tế phương án sản xuất kinh doanh của các hợp tác xã, địa phương cũng chỉ đạo các cơ quan chuyên môn hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn về trình độ quản lý của bộ máy hợp tác xã, quan tâm tạo điều kiện mở rộng xúc tiến đầu tư tìm kiếm thị trường cam kết đầu mối tiêu thụ. Tạo điều kiện mổ rộng mặt bằng sản xuất và hướng chỉ đạo các lĩnh vực sản xuất phù hợp với điều kiện thực tế của từng hợp tác xã. Hiện nay, hầu hết các HTX đều không có trụ sở, nhà xưởng sản xuất ổn định. Không có đất thuê lâu dài, đồng nghĩa với việc các hợp tác xã chưa thể yên tâm đầu tư đổi mới công nghệ nên hiệu quả sản xuất chưa cao. Ngoài ra, vấn đề vay vốn đối với các HTX cũng hết sức nan giải. Hầu hết các hợp tác xã đều rất khó khăn về vốn hoạt động.
Trước những rào cản mà các hợp tác xã của thành phố đang gặp phải, cấp ủy chính quyền địa phương vẫn đang tích cực đẩy mạnh việc thông tin, tuyên truyền để mọi người dân nhận thức đúng vai trò, nội dung và mục tiêu của hoạt động hợp tác xã trong quá trình thực hiện gắn với chương trình mục tiêu xây dựng nông thôn mới. Từ đó giúp người dân tự nhận thức được quyền lợi, nghĩa vụ và tự nguyện tham gia vào hợp tác xã./.
